W pracy przedstawiono jednoseansowe leczenie endodontyczne pierwszego zęba trzonowego żuchwy o nietypowej budowie systemu kanałowego. Kanały opracowano metodą crown down narzędziami ręcznymi i maszynowymi, a następnie wypełniono na zimno ciekłą gutaperką Gutta Flow.

The study describes one-visit endodontic treatment of a first mandibular molar that had untypical structure of the canal system. The canals were instrumented using the crown down method with hand instruments and machine instruments. They were then filled with cold fluid Gutta Flow gutta percha.

W opracowaniu opisano krok po kroku procedurę naprawy uszkodzonych uzupełnień protetycznych stałych z porcelany na podbudowie z metalu. Podstawą opracowania są dwa przypadki kliniczne, przedstawione w artykułach dr. Howarda S. Glazera.

The study describes, step by step, the procedure of repairing damaged laboratory made permanent porcelain restorations on a metal substructure. It is based on two clinical cases described in the articles of Howard S. Glazer, DDS.

Leczenie protetyczne pacjentów ma na celu przede wszystkim odtworzenie prawidłowej funkcji układu stomatognatycznego przez przywrócenie właściwej wysokości zwarcia oraz rekonstrukcję stref podparcia i właściwych kontaktów okluzyjnych w zwarciu centrycznym i ekscentrycznym. Wysokie wymagania estetyczne pacjentów wymuszają na lekarzach wdrażanie najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych oraz wykorzystanie najnowszych rozwiązań materiałowych. Stomatolog powinien jednak pamiętać przede wszystkim o zapewnieniu prawidłowej funkcji układu stomatognatycznego.

Pacjent zgłosił się w celu kompleksowego uzupełnienia częściowych braków zębowych. Zakwalifikowano go do klasy II opracowanej przez Majewskiego klasyfikacji przypadków protetycznych pod względem stopnia trudności diagnostyczno-terapeutycznych. W pierwszym etapie leczenia zastosowano długoczasową odbudowę tymczasową prowizoryczną z użyciem koron z materiału złożonego wzmocnionego ych włóknem szklanym oraz protez częściowych osiadających. Zastosowanie materiału kompozytowego wzmacnianego włóknem szklanym pozwoliło na osiągnięcie zadowalającego efektu oraz skrócenie czasu w pierwszym etapie leczenia patologicznego starcia zębów z obniżoną wysokością zwarcia. 

Prosthetic treatment has as an aim above all, of restoring proper function to the chewing apparatus by restoring the correct occlusal height and by the reconstruction of the abutments and correct occlusal contacts in centric and eccentric occlusion. High aesthetic demands of patients force the dentist to use the most modern technological solutions and to use the newest materials. The dentist should, however, remember above all to ensure proper function of the stomatognathic apparatus. The patient presented for complex restoration of a partially edentulous dentition. He was qualified for class II of Majewski prosthetic classification according to the level of diagnostic-therapeutic difficulty. In the first stage of treatment long-term temporary restoration was carried out using crowns strengthened with glass fibre and tissue borne partial dentures. Composite material strengthened with glass fibre allowed the attainment of a satisfying effect and reduced time in the first stage of treating pathological tooth attrition with a reduced vertical dimension.

Wprowadzenie. Pacjenci przyjmujący leki przeciwzakrzepowe – ze względu na dużą, różnorodną grupę chorób wymagających ich użycia oraz przewlekły charakter ich stosowania – stanowią znaczny odsetek społeczeństwa, a tym samym liczną grupę pacjentów gabinetów stomatologicznych. Dlatego właściwe postępowanie z tymi pacjentami zgłaszającymi się w celu wykonania krwawych procedur zabiegowych stało się umiejętnością nieodzowną dla lekarzy stomatologów.

Cel pracy. Celem pracy jest kompleksowe przedstawienie metod postępowania z pacjentami przyjmującymi leki przeciwzakrzepowe, u których jest konieczne wykonanie krwawych zabiegów stomatologicznych.

Podsumowanie. Decyzję o odstawieniu leków przeciwzakrzepowych należy podejmować ostrożnie, ponieważ skutkuje to – obok pożądanego efektu zmniejszenia krwawienia około- i pozabiegowego – również wzrostem ryzyka wystąpienia powikłań zatorowo-zakrzepowych. Jest to związane z brakiem ochronnego działania leków przeciwzakrzepowych, ale również z efektem nadkrzepliwości występującym po ich odstawieniu. W związku z tym decyzję o odstawieniu leków przeciwzakrzepowych powinien podjąć lekarz leczący chorobę podstawową pacjenta. Stomatolog bez konsultacji z lekarzem prowadzącym nie może samodzielnie odstawiać leków przeciwzakrzepowych i tym samym ingerować w leczenie choroby podstawowej.
Hasła indeksowe: leczenie przeciwzakrzepowe, ekstrakcje zębów, leczenie stomatologiczne, antykoagulanty doustne

Introduction. Patients who are on anticoagulant therapy – due to the large diversified group of diseases requiring its use and prolonged character of its use – form a large percentage of society and, at the same time, a numerous group of patients in dental offices. The appropriate course of action, therefore, with these patients presenting with the intention of undergoing bloody procedures, is that dentists have the necessary skill. Aim of study. The aim of the study is to give a complex presentation of procedure methods with anticoagulant patients in whom it is necessary to carry out bloody dental procedures. Summary. The decision to put aside anticoagulants has to be undertaken carefully, because it leads to – apart from the desired effect of reducing bleeding during the procedure, and postoperatively– the increased risk of thrombus-clot complications. This is connected with the absence of the protective action of anticoagulants but also with the effect of increased clotting that occurs after their cessation. Because of this, the decision about stopping anticoagulants should be undertaken by the doctor treating the patient’s basic illness. The dentist cannot independently stop anticoagulants without consultation with the general doctor. At the same time, he cannot interfere with treatment of the underlying condition.

Celem pracy było przedstawienie możliwości rehabilitacji protetycznej pacjentów z deformacjami i ubytkami tkanek w okolicy szczękowo-twarzowej. Rehabilitacja protetyczna pacjentów po zabiegach operacyjnych w obrębie części twarzowej czaszki wymaga interdyscyplinarnego, wieloetapowego postępowania terapeutycznego, którego efektem są indywidualne, niekonwencjonalne rozwiązania protetyczne.

The aim of the study was to describe the possibilities of prosthetic rehabilitation of patients with deformations and missing tissue in the maxillofacial region. Rehabilitation of patients after operative procedures in the region of the facial skeleton requires interdisciplinary, multi-stage therapeutic procedures, each with effects that are individual, unconventional prosthetic solutions.

W pracy przedstawiono procedurę augmentacji dziąsła przed leczeniem ortodontycznym Prezentowane wyniki potwierdzają wysoką skuteczność zastosowania przeszczepu podnabłonkowej tkanki łącznej w powiększaniu wymiaru poziomego dziąsła.

The study describes the procedure of gingival augmentation before orthodontic treatment. The results shown confirm the high success rate of using grafts of subepithelial connective tissue to increase the volume of horizontal gingiva.

Uzupełnienia protetyczne stałe odgrywają ważną rolę w rehabilitacji narządu żucia i poprawie estetyki uzębienia. W trakcie poszczególnych faz klinicznych ich wykonawstwa, począwszy od preparacji filarów, przez umiejscowienie brzegu uzupełnienia w obszarze poddziąsłowym, do cementowania włącznie, mogą być popełnione błędy. Skutkują one uszkodzeniem niezwykle ważnej struktury, jaką jest szerokość biologiczna przyzębia. Leczenie tych zmian wiąże się z koniecznością usunięcia dotychczasowego uzupełnienia, stworzeniem warunków do ponownego wytworzenia przyczepu łącznotkankowego i ponownym osadzeniem prawidłowo umiejscowionego poddziąsłowo uzupełnienia protetycznego.

Fixed prostheses play an important role in the rehabilitation of the chewing apparatus and in proper aesthetics of the dentition. During the course of particular clinical phases, beginning with preparation of abutments through to situating the margin of the prosthesis in the subgingival area to the cementation, mistakes can be made. They result in damage to the extremely important structure that constitutes the biological width of the periodontium. Treatment of these changes is associated with the necessity of removing the existing restoration, forming conditions for reformation of the connective tissue attachment and subsequent correct replacement of the prosthesis situated subgingivally.

W pracy przedstawiono leczenie 21-letniej pacjentki z rozpoznanym objawem pociągania dziąsła brzeżnego przy zębie 31, brakiem dziąsła skeratynizowanego i związanego (płytki przedsionek jamy ustnej) oraz śluzówkowym przyczepem wędzidełka wargi dolnej sięgającym brzegu dziąsła wolnego przy zębie 31. Leczenie polegało na wykonaniu przeszczepu dziąsła z podniebienia na stronę przedsionkową części zębodołowej w rejonie spojenia żuchwy. Gojenie przebiegało bez powikłań. Efektem zabiegu było poszerzenie strefy dziąsła skeratynizowanego przy zębach siecznych przyśrodkowych żuchwy i eliminacja zespołu pociągania. 

The study describes the treatment of a 21-year-old female with diagnosed pull syndrome of the marginal gingiva around tooth 31, lack of keratinized and attached gingiva (shallow vestibule) and a frenal attachment of the lower lip reaching gingival margin of tooth 31. Treatment consisted of transplanting palatal gingiva to the frontal vestibule in the region of the mandibular midline suture. Healing took place without complications. The results of the procedure were widening of the area of keratinized gingiva below the mandibular central incisors and elimination of pull syndrome.

Praca ma na celu przedstawienie dziejów i praktykowania stomatologii w Japonii od czasów najdawniejszych aż do początków XX wieku.

The study aims to describe dentistry in Japan from earliest times to the beginning of the XX century.

Możliwość określenia czynników prawidłowej okluzji jest przedmiotem licznych badań. Mają one istotny wpływ na diagnozę oraz następową rehabilitację pacjentów protetycznych i ortodontycznych. Obecny rozwój narzędzi diagnostycznych, a także technik klinicznych i laboratoryjnych umożliwia wykonanie funkcjonalnych i estetycznych rekonstrukcji protetycznych. W ciągu ostatnich lat do uznanych metod diagnostyki instrumentalnej stawu skroniowo-żuchwowego dołączyły wspomagane komputerowo systemy pomiarowo-obliczeniowe. W pracy przedstawiono możliwości zastosowania współczesnej technologii elektronicznej do oceny czynności i budowy układu ruchowego narządu żucia.

Wykorzystując system aksjografii elektronicznej Arcus-Digma, poddano badaniu zależność wybranych parametrów mierzalnych ruchów żuchwy, tj. kąta prowadzenia drogi stawowej, kąta Bennetta dla strony prawej i lewej oraz prowadzenia przedniego.

Zastosowana w badaniu wspomagana komputerowo technika pomiarowa pozwala na zobiektywizowanie oceny porównawczej geometrii zwarcia w powiązaniu z zakresem przemieszczeń głów żuchwy w ssż odpowiadających czynnościowo ukształtowanym warunkom zgryzowym podczas artykulacji zwarciowej.
 

The possibility of describing factors of correct occlusion is the subject of numerous studies. They have a significant influence on diagnosis and the subsequent rehabilitation of prosthetic and orthodontic patients. The present development of diagnostic tools and also clinical and laboratory techniques make it possible to carry out functional and aesthetic prosthetic reconstructions. In recent years, to the accepted instrumental diagnostic methods for the temporomandibular joint, computer aided measuring-calculating systems have been added. This study describes the possibilities of using modern electronic technology for evaluating function and build up of the movements of the chewing apparatus. Using the axiographic electronic system Arcus-Digma, study was made of the interdependence of selected measurable parameters of mandibular movements, i.e. angle guiding joint path, Bennett angle for right and left sides and anterior guidance. The computer aided measuring technique used in the study allows for an objective comparative evaluation of occlusal geometry in connection with the range of displacement of mandibular condyles in the TMJ corresponding to the functional shaping of bite conditions during occlusal articulation.

Liszaj płaski jest występującą w kilku postaciach klinicznych przewlekłą chorobą skóry i błon śluzowych, którą cechuje obecność charakterystycznych wykwitów grudkowych. Etiopatogeneza liszaja płaskiego nie jest w pełni wyjaśniona, jednak dużą rolę w powstawaniu choroby przypisuje się czynnikom immunologicznym. Ważnym czynnikiem jest także stan emocjonalny pacjenta, a zwłaszcza jego podatność na stres. W pracy przedstawiono opis przypadku 49- letniej pacjentki leczonej z powodu liszaja płaskiego umiejscowionego na błonie śluzowej jamy ustnej. Wdrożone leczenie chirurgiczne z radykalnym wycięciem zmiany pęcherzowej doprowadziło do wygojenia zmiany chorobowej. Wynik badania histopatologicznego potwierdzający rozpoznanie kliniczne wpłynął pozytywnie na stan emocjonalny pacjentki. Jak się wydaje, dużą rolę w powstawaniu zmian należy przypisywać czynnikom emocjonalnym, które w miarę możności powinno się eliminować w celu osiągnięcia lepszego efektu terapeutycznego.

Lichen planus occurs in various clinical forms as a chronic disease of the skin and mucous membranes that is characterised by papular rashes. The aetiopathology has not been fully explained but a big role as to how it arises is attributed to immunological factors. An important factor is also the emotional state of the patient and particularly susceptibility to stress. The study describes a case of a 49-year-old female treated for lichen planus located in the oral mucosa. Using surgery with radical excision of the vesicular changes lead to healing of the disease changes. Histopathology confirming the clinical diagnosis had a positive effect on the emotional state of the patient. As it appears, a large role in the arising of the changes should be attributed to emotional factors that, as far as possible, should be eliminated with the aim of obtaining a better therapeutic effect.

We współczesnej stomatologii stosuje się coraz doskonalsze metody opracowania i wypełniania kanałów korzeniowych. W połączeniu z prężnie rozwijającą się diagnostyką obrazową w rękach lekarzy stanowią one narzędzie, umożliwiające skuteczne postępowanie w przypadkach klinicznych, które wcześniej nie kwalifikowały się do leczenia endodontycznego. W pracy opisano przypadek powtórnego leczenia endodontycznego pierwszego zęba trzonowego dolnego z wykorzystaniem współczesnych standardów leczenia endodontycznego. Zastosowanie diagnostyki trójwymiarowej CBCT ujawniło obecność czwartego niewypełnionego kanału dalszego w zębie 46.

In modern dentistry use is made of better and better methods of instrumentation and filling of root canals. Together with the rapidly developing imaging diagnostics, dentists have in their hands tools that enable effective action in clinical cases that previously did not qualify for endodontic treatment. The study describes a case of endodontic re-treatment of the first lower molar using contemporary standards for endodontics. The use of CBCT diagnostics revealed the presence of a fourth unfilled distolingual canal in tooth 46.

W opracowaniu opisano krok po kroku procedurę odbudowy zrębu zęba w różnych przypadkach klinicznych oraz cementowanie wkładów z włókna szklanego materiałami samotrawiącymi, które nie wymagają stosowania systemów łączących. Podstawą opracowania są 4 przypadki kliniczne przedstawione w artykułach Howarda S. Glazera, DDS: Speedy Success with Spee-Dee Build-Up.

The study gives a step by step description of the procedure of rebuilding the tooth bulk in various clinical cases and of cementing glass fibre posts using self etching materials that do not require the use of bonding systems. The bases of this study are four clinical cases described in articles by Howard S. Glazer, DDS, entitled “Speedy Success with Spee-Dee Build-Up”.

W części drugiej pracy opisano odbudowę korony zęba złamanej w następstwie urazu z zastosowaniem wkładu koronowo-korzeniowego.

The second part of the study describes crown restoration after traumatic fracture, using a root post.

Ból głowy może być spowodowany wieloma czynnikami, między innymi chorobami zębów, szczęk i związanych z nimi struktur. Zatrzymane i przemieszczone zęby mądrości mogą stać się przyczyną torbieli zawiązkowych, które wywołują bóle neuralgiczne. W pracy przedstawiono nietypowy sposób leczenia torbieli zawiązkowej.

Headache may be caused by many factors, by disease of the teeth, jaws and structures associated with them, among others. Impacted and displaced wisdom teeth may be a cause of follicular cysts that cause neuralgic pain. The study describes an untypical way of treating follicular cysts.

W kolejnym przypadku z praktyki autora pracy, opisanym w fotoreportażu klinicznym powodem zgłoszenia się pacjentki na konsultację był problem natury estetycznej. Podczas pierwszej wizyty okazało się, że ustalając plan leczenia, należy uwzględnić niechęć pacjentki do użytkowania protezy. Dzięki zastosowaniu w procesie leczniczym licówek i mostów porcelanowych oraz podparć szklanych uzyskano zarówno zamierzony efekt terapeutyczny, jak i estetyczny. 
 

In a further case from the author’s practice, described with a clinical photo-report about the presentation of a female patient for consultation due to a problem of aesthetics. During the first visit, when deciding on the treatment plan, it was taken into account that the patient does not want to wear a denture. Thanks to treatment using porcelain facings and bridges and to glass supports both the desired therapeutic effect and the aesthetics were achieved.

Okluzja odgrywa kluczową rolę w leczeniu protetycznym, ortodontycznym i zachowawczym, a jej prawidłowa rekonstrukcja jest podstawą osiągnięcia powodzenia leczenia stomatologicznego. Błędy popełniane podczas tego zabiegu mogą być przyczyną jatrogennych uszkodzeń układu stomatognatycznego.

Celem pracy jest opisanie czynności klinicznych i metod stosowanych w trakcie wyznaczenia i rejestracji okluzji centralnej w różnych sytuacjach klinicznych. Przedstawiono metody z zastosowaniem rejestratów woskowych, wzorników zwarciowych oraz z użyciem sztyftu węwnątrzustnego. 
 

Occlusion plays a key role in prosthetic, orthodontic and conservative treatment and its correct reconstruction is the basis of achieving success in dental treatment. Mistakes made during this procedure may be a cause of iatrogenic damage of the stomatognathic system. The aim of the study was to describe the clinical procedures and methods used during the course of determining and registration of centric occlusion in various clinical situations. A description is given of methods using wax registrations, occlusal bite blocks and using an intraoral bite tray.