Resorpcja zębów może być procesem związanym z fizjologiczną lub patologiczną utratą tkanek twardych zęba. Proces resorpcji zęba najczęściej przebiega bezobjawowo i jest wykrywany na zdjęciach radiologicznych. W pracy opisano trzy przypadki patologicznej resorpcji korzeni zębów o różnej etiologii leczone w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Resorption of teeth may be a process connected with physiological or pathological loss of hard dental tissues. The process of tooth resorption most commonly occurs without symptoms and is discovered on radiographs. The study describes three cases of pathological resorption of tooth roots of various aetiologies, treated at the Department of Conservative Dentistry, Lublin Medical University.

Zachowanie dzieci podczas pierwszej wizyty w gabinecie stomatologicznym zależy od czynników emocjonalnych i psychologicznych, stosunku rodziców do leczenia oraz ich wcześniejszych doświadczeń. Sytuacja ta dla wielu z nich jest źródłem lęku i stresu. Dlatego należy kłaść nacisk na właściwe przygotowanie dziecka przez rodziców oraz jego adaptację do leczenia stomatologicznego. Stomatolog, który leczy dzieci, powinien, opierając się na swojej wiedzy i doświadczeniu, zapewnić odpowiednie warunki i atmosferę w gabinecie oraz tak kształtować pozytywną postawę małego pacjenta wobec leczenia dentystycznego, aby nawet trudna współpraca była efektywna.

The behaviour of children during their first visit to the dental office depends on emotional and psychological factors and on the attitude of parents to treatment together with their own earlier experience. This situation is for many of them a source of fear and stress. It is, therefore, necessary to place emphasis on the correct way of preparing the child by the parents and on its adaptation to dental treatment. The dentist who treats children should, relying on his knowledge and experience, ensure the appropriate conditions and atmosphere in the dental office and shape a positive approach of the young patient to dental treatment so that even difficult cooperation can be effective.

Celem pracy była ocena wierzchołkowej szczelności wypełnień kanału korzeniowego w zależności od sposobu jego płukania i zastosowanego materiału termoplastycznego: gutaperki z AH Plus oraz resilonu z Epiphany SE. Oczyszczono 160 usuniętych jednokanałowych zębów ludzkich, kanały korzeniowe opracowano narzędziami MTwo metodą „single-length” do rozmiaru 40/04 wg ISO. W trakcie preparacji kanały płukano 5,25% roztworem podchlorynu sodu. Następnie próbki podzielono na cztery równe grupy. Kanały korzeniowe zębów z każdej grupy płukano w następujący sposób: grupa 1 – 20% kwas cytrynowy, woda destylowana, grupa 2 – 20% kwas cytrynowy, woda destylowana, 2% chlorheksydyna, grupa 3 – MTAD, woda destylowana, grupa 4 – MTAD, woda destylowana, 2% chlorheksydyna. W każdej grupie wydzielono dwie równe podgrupy – A i B. Kanały korzeniowe wypełniono metodą termoplastycznej kondesacji pionowej gutaperki z AH Plus (podgrupy A) lub resilonem z Epiphany SE (podgrupy B). Badanie przeprowadzono, posługując się metodą biernej penetracji barwnika. Po usunięciu materiału wypełniającego kanał korzeniowy dokonano pomiaru przecieku wierzchołkowego. Dane poddano analizie statystycznej testami U Manna-Whitneya, Kołmogorowa-Smirnowa i Walda-Wolfowitza. Za poziom istotności statystycznej przyjęto p ≤ 0,05. Najlepszą szczelność uzyskano w podgrupie 2A. Ogólnie lepszą szczelność osiągnięto, stosując gutaperkę z uszczelniaczem AH Plus. Najgorsze wyniki osiągnięto w podgrupie 3B. Ostateczne płukanie 2% chlorheksydyną jest potencjalnym czynnikiem umożliwiającym poprawę szczelności obu badanych materiałów.

The aim of the study was to evaluate the apical sealing ability of root canal fillings depending on the way of irrigation of the root canal and on the thermoplastic material used: gutta-percha with AH Plus and resilon with Epiphany SE. Cleaning was carried out on 160 extracted single-rooted human teeth. The root canals were instrumented with MTwo instruments using the “single-length” method up to size 40/04 ISO. During the preparation, the root canals were rinsed with 5,25% sodium hypochlorite. Next, the samples were separated into four even groups. The root canals of teeth from each group were irrigated in the following way: group 1 – 20% citric acid, distilled water, group 2 – 20% citric acid, distilled water, 2% chlorhexidine, group 3 – MTAD, distilled water, group 4 – MTAD, distilled water, 2% chlorhexidine. In each group, two even subgroups, A and B, were formed. Root canals filled using thermoplastic vertical condensation of gutta-percha with AH Plus (subgroup A) or resilon with Epiphany SE (subgroup B). The studies were carried out using the method of passive dye penetration. After removal of the material filling the root canal, measurement of apical leakage was carried out. The data was analysed statistically using the U Mann-Whitney, Kołmogorow-Smirnow and Wald-Wolfowitz tests. In order for the level to be statistically significant, a p ≤ 0.05 was accepted. The best seal was obtained in subgroup 2A. A generally better seal was obtained using the gutta-percha with AH Plus sealer. The worst results were obtained in subgroup 3B. Final irrigation with 2% chlorhexidine is a potential factor enabling improvement of seal for both of the materials studied.

W pracy przedstawiono, na podstawie przypadków klinicznych, zastosowanie materiału złożonego Herculite XRV Ultra o nieco odbiegającym od standardów poziomie transparencji. Za sprawą swoich oryginalnych właściwości materiał ten zajmuje szczególne miejsce w praktyce klinicznej. Podobnie jak w przypadku każdego nowoczesnego materiału złożonego, przy wykorzystaniu Herculite XRV Ultra jest konieczna umiejętność właściwego doboru masy o określonej przezierności i zabarwieniu.

The study describes, on the basis of clinical cases, the use of a composite material with a level of transparency that somewhat departs from the standard. With these original properties, the material Herculite XRV Ultra has its on particular place in clinical practice. Just like in the case of every modern composite material, with using Herculite XRV Ultra it is necessary to have the ability of making the appropriate choice of material with the appropriate translucency and hue.

W pracy opisano porównawcze wyniki subiektywnej oceny leczenia metodą jedno- i dwuetapowej autotransplantacji zębów ósmych – dokonanej przez pacjentów za pomocą kwestionariusza. Pozwalają one poznać preferencje chorych co do taktyki postępowania w tych zabiegach. Subiektywna ocena leczenia dokonywana przez chorego wydaje się nabierać szczególnego znaczenia w sytuacji, kiedy obiektywne parametry kliniczne i radiologiczne nie wykazują istotnych różnic między obydwoma sposobami leczenia.
Niniejsze badanie stanowi integralną część pracy badawczej w całości poświęconej porównaniu skuteczności jedno- i dwuetapowej autotransplantacji zębów mądrości. 
 

The study describes comparative results of a subjective evaluation of treatment using single- and two-stage autotransplantation of wisdom teeth, carried out by patients with the help of a questionnaire. These make it possible to get acquainted with patient preferences as to the approach in these procedures. Subjective evaluation of treatment made by the patient appears to be of particular significance in the situation where objective clinical and radiological parameters do not show any significant differences between the two methods of treatment. This study is an integral part of studies completely devoted to the comparison of the effectiveness of single- and two-stage autotransplantation of wisdom teeth.

W pracy opisano przypadek pacjentki, która zgłosiła się na konsultację z powodu problemów protetycznych. Podczas pierwszej wizyty okazało się, że wybór planu leczenia musi uwzględniać jej lęk przed leczeniem chirurgicznym, brak wcześniejszego doświadczenia z użytkowaniem protez, a także koszty leczenia. Miało się ono skoncentrować na odtworzeniu utraconej wysokości zwarcia centralnego i odbudowie uzębienia z użyciem licówek porcelanowych, koron porcelanowych, mostu porcelanowego oraz protezy szkieletowej na zasuwach. Zastosowanie takiego zaawansowanego planu leczenia przyniosło zamierzony efekt terapeutyczny i estetyczny.

The study describes the case of a female patient who presented for a consultation regarding prosthetic problems. During the first visit it turned out that the choice of treatment plan must take into account her fear of surgery, her lack of previous experience in using prostheses and also the cost of treatment. It was to concentrate on restoration of the lost vertical dimension of the centric occlusion and on the rebuilding of teeth using porcelain facings, porcelain crowns, porcelain bridge and skeleton denture with precision attachments.The use of such an advanced treatment plan brought the desired therapeutic and aesthetic effects.

Elastomery w protetyce stomatologicznej są aktualnie stosowane do wykonania precyzyjnych wycisków, podścielania protez oraz rejestracji wzajemnej relacji żuchwy do szczęki. W ostatnich latach udoskonalono ich właściwości fizyko-chemiczne i zwiększył się zakres ich stosowania. Opracowano również nowe sposoby mieszania oraz aplikacji wewnątrz- i zewnątrzustnej. Celem pracy było przedstawienie nowoczesnych systemów mieszania i deponowania elastomerów o różnym przeznaczeniu klinicznym w praktyce stomatologicznej.

Elastomers in dental prosthetics are currently used for making accurate impressions, for relining dentures and for registration of the relationships between mandible and maxilla. In recent years, their physiochemical properties have been improved and their range of use has widened. New methods of mixing and new intra- and extra-oral applications have been developed. The aim of the study was to describe modern mixing methods and delivery methods for elastomers used for various clinical applications in dental practice.

Celem pracy było określenie właściwości użytkowych nowego cementu szkło-jonomerowego z płynem dwufunkcyjnym, którego technologię opracowano w Zakładzie Bioceramiki Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Warszawie.

Cement szkło-jonomerowy SJZ/W jest przeznaczony do wypełniania ubytków próchnicowych u pacjentów dorosłych, szczególnie klasy III i V, oraz ubytków klasy I i II w zębach mlecznych, a także do wypełniania ubytków pochodzenia niepróchnicowego. Po badaniu klinicznym pacjentów i kwalifikacji ubytków założono 70 wypełnień wykonanych z cementu SJZ/W, w tym w 41 ubytkach pochodzenia niepróchnicowego oraz w 29 ubytkach próchnicowych.

Wysoko oceniono cechy użytkowe badanego materiału, w szczególności możliwość wymodelowania powierzchni wypełnienia w materiale niezwiązanym, łatwość wprowadzania cementu do ubytku i jego kondensacji. Pełna ocena badanego materiału wymaga dalszej obserwacji. 
 

The aim of he study was to describe the handling properties of a new glass ionomer cement with a dual function liquid whose technology was developed in the Department of Bioceramics at the Institute of Ceramics and Building Materials in Warsaw. SJZ/W glass ionomer cement is indicated for filling carious cavities in adult patients, especially for classes III and V, and for class I and class II in deciduous teeth, and also for filling cavities of non-carious origin. After clinical examination of patients and qualification of cavities, 70 SJZ/W cement fillings were inserted and of these, 41 were non-carious cavities and 29 carious. The user features of this material were highly rated, in particular the possibility of modelling the filling surfaces with unset material , the ease of introduction of cement into the cavity and its condensation. Full evaluation of the material studied requires further observation.

W pracy przedstawiono przyczyny i objawy stomatopatii protetycznych. Omówiono zalecaną profilaktykę stomatopatii oraz stosowane metody leczenia. Przedstawiono również problem stomatopatii protetycznych w kontekście chorób ogólnoustrojowych.

The study describes the causes and symptoms of denture stomatopathies. A description is given of the recommended prophylaxis for stomatopathies and the methods of treatment. The problem of dental stomatopathies in the context of systemic disease is also described.

Wstęp. Malformacja kapilarna, nazywana w piśmiennictwie anglojęzycznym plamą czerwonego wina (port wine stain), jest zaburzeniem rozwojowym naczyń, występującym u 0,2-0,3% noworodków. Zmiany naczyniowe pojawiają się w różnych częściach ciała, jednak najczęściej obserwuje się je w obrębie powłok zewnętrznych twarzy i szyi. Malformacje kapilarne dotyczące części twarzowej czaszki mogą również mieć swoje wykładniki w jamie ustnej. Zmiana typu plama czerwonego wina, która jest diagnozowana przy porodzie, rośnie proporcjonalnie wraz ze wzrostem dziecka, a z wiekiem jej barwa staje się coraz ciemniejsza. Stosowane metody leczenia mogą znacznie ograniczać zasięg zmiany, jednak jej całkowite usunięcie jest często niemożliwe.

Cel pracy. Celem pracy była ocena stanu jamy ustnej 5-letniej pacjentki ze stwierdzoną malformacją kapilarną.

Metody. Przeprowadzono badanie kliniczne jamy ustnej pacjentki, wykonano zdjęcie rentgenowskie pantomograficzne oraz modele diagnostyczne.

Wyniki. Obecność zmian naczyniowych stwierdzono na skórze w okolicy czołowej, skroniowej, oczodołowej, nosowej i policzkowej po stronie lewej, a także na błonie śluzowej przedsionka jamy ustnej w okolicy zębów 61, 62, 63.

Wnioski. Zaburzenia rozwojowe organizmu, których objawy manifestują się również w jamie ustnej, wymagają ciągłego monitorowania pacjenta oraz interdyscyplinarnego podejścia w procesie leczenia.
 

Introduction. The capillary malformation, called “the port wine stain” in the English-speaking literature, is a developmental disturbance of the blood vessels that occurs in 0.2-0.3% of neonates. Changes of the blood vessels appear in various parts of the body, but they are, however, most commonly seen in the external integuments of the head and neck. Capillary malformations around the region of the facial skeleton may also affect the oral cavity. The port wine stain that is diagnosed at birth grows in proportion to the growth of the child and, with time, its hue becomes more and more dark. Methods of treatment used can significantly limit the extent of the change, but its complete elimination is often impossible. Aim of study. The aim of the study was to evaluate the condition of the oral cavity in a 5-year old female with diagnosed capillary malformation. Methods. Clinical examination was carried out of the oral cavity of the patient. Pantomographic radiographs were taken, together with diagnostic models. Results. The presence of blood vessel changes were confirmed in the skin of the forehead, temple, orbit, nose and cheek on the left side and also in the mucosa of the oral vestibule in the region of teeth 61, 62, 63. Conclusions. Developmental disturbances of the organism, whose symptoms also occur in the oral cavity, require continuous monitoring of the patient and an interdisciplinary approach to the treatment process.

Żywienie pozajelitowe to podstawowa metoda leczenia dzieci w stanach niewydolności przewodu pokarmowego. Polega na dostarczaniu niezbędnych składników odżywczych za pomocą cewnika zakładanego do żyły centralnej. W trakcie długotrwałego leczenia może dochodzić do choroby wątroby, zaburzeń mineralizacji kości i twardych tkanek zębów. Oceniano rozwój ogólny oraz stan zdrowia jamy ustnej opisanych pacjentów.

Parenteral feeding is a basic method for treating children with failure of function of the alimentary tract. It consists in the delivery of essential components of nutrition with the help of a catheter inserted into a central vein. During the course of long-term treatment there may arise liver disease, disturbances in mineralization of bone and hard dental tissues. Evaluation was made of the general progress and of the health of the oral cavity in the described patients.

W pracy przedstawiono rzadki przypadek ziarniniaka olbrzymiokomórkowego trzonu żuchwy u 6-letniego chłopca. Szybki rozrost guza obejmował część zębodołową oraz trzon żuchwy, powodując przedwczesną utratę zębów mlecznych w zajętej okolicy. Całkowite wycięcie zmienionych patologicznie tkanek miękkich i wyłyżeczkowanie zniszczonej kości nie skutkowało pełnym wyleczeniem. Pojawienie się miejscowej wznowy skłoniło autorów do zastosowania miejscowej sterydoterapii w 3. miesiącu po operacji. Nie wyklucza się kolejnego zabiegu w przypadku dalszego rozrostu guza.

The study presents a rare case of giant cell granuloma in the body of the mandible of a 6-year-old boy. Quick spread of the tumour involved the alveolar part and base of the mandible resulting in premature loss of deciduous teeth in the invaded region. Complete excision of the pathologically changed soft tissues and spooning out of destroyed bone did not result in full recovery. The appearance of local recurrence inclined the authors to use local steroid therapy in the third month postoperativeley. Further procedures cannot be ruled out in the case of further spread of the tumour.

W pracy przedstawiono opis przypadku bliźniąt jednokosmówkowych z zespołem wymiany bliźniaczej typu przewlekłego (TTTS-syndrome). Rozwija się on w wyniku powstawania w łożysku zespoleń naczyniowych między układami krążenia bliźniąt, co prowadzi do przecieku krwi pełnej od płodu „dawcy” do płodu „biorcy” oraz uszkodzenia narządów obydwu płodów. U badanych bliźniąt stwierdzono liczne zaburzenia ogólnomedyczne. U dawcy wystąpiło ponadto opóźnione ząbkowanie i intensywne przebarwienie zębów na kolor zielony – spowodowane zaburzeniem rozwoju przewodów żółciowych i hiperbilirubinemią.

The study describes a case of monochorionic twins with chronic type twin to twin transfusion syndrome (TTTS). This arises as a result of the formation of a plexus of blood vessels in the placenta, between the blood circulation systems of the twins. This leads to a flow of whole blood from the “donor” foetus to the “recipient” foetus and to damage of the organs of both. In the examined twins there were found to be numerous general medical disturbances. In the donor there were, in addition, delayed teething and intensive pigmentation of teeth with a green colour – caused by disturbances in the development of the bile ducts and hyperbilirubinemia.

Torbiele korzeniowe, zgodnie z podziałem WHO opracowanym przez Pindborga i Kramera w 1971 roku, należą do grupy nabłonkowych torbieli zapalnych. Zmiany te lokalizują się przede wszystkim przy wierzchołkach korzeni zębów stałych z miazgą w stanie rozpadu zgorzelinowego, częściej w szczęce niż w żuchwie. Nieliczne natomiast są doniesienia dotyczące torbieli korzeniowych, związanych z wierzchołkami korzeni zębów mlecznych. Najczęściej dotyczą one mlecznych zębów trzonowych w żuchwie. W pracy opisano przypadek 2-letniego dziecka, u którego po usunięciu bocznego zęba siecznego szczęki stwierdzono obecność zropiałej torbieli korzeniowej, związanej z wierzchołkiem korzenia usuniętego zęba. Autorzy dokonali również przeglądu aktualnego piśmiennictwa omawiającego diagnostykę torbieli korzeniowych związanych z uzębieniem mlecznym. Po wnikliwej analizie dostępnych publikacji nie spotkano się z opisem podobnego przypadku, co zdaje się potwierdzać mniejszą częstość występowania torbieli korzeniowych w zębach mlecznych w porównaniu z uzębieniem stałym.

Radicular cysts, in accordance with WHO classification by Pindborg and Kramer in 1971, belong to the group of inflammatory epithelial cysts. These changes are located, above all, in the periapical region of the roots of permanent teeth with necrotic degenerating pulp, more frequently in the maxilla than in the mandible. It is infrequent, however, for there to be reports regarding root cysts associated with the root apices of deciduous teeth. These most often are associated with deciduous mandibular molars. The study describes a case of a 2-year-old in whom, after removal of a lateral maxillary incisor, there was found to be a purulent root cyst associated with the root apex of the extracted tooth. The authors also carried out a review of the current literature describing the diagnosis of root cysts connected with the deciduous dentition. After thorough analysis of the available publications there was not found to be any description of a similar case, which seems to confirm the decreased incidence of root cysts in deciduous teeth when compared to the permanent dentition.

Celem pracy było poznanie wiedzy oraz przedstawienie opinii studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM o nauczaniu przedmiotu „Normy okluzji i funkcje układu stomatognatycznego” w Katedrze i Zakładzie Ortodoncji Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Uzyskane informacje pozwolą na zorganizowanie zajęć z tego przedmiotu zgodnie z ich sugestiami i opiniami, a tym samym na dalsze doskonalenie dydaktyki w Katedrze i Zakładzie Ortodoncji PAM.

The aim of the study was to get to know the level of knowledge and the opinion of III-year dental students about the teaching of the subject “Norms of occlusion and functions of the stomatognathic system” at the Chair and Department of Orthodontics of the PAM, Szczecin. The information obtained allows for the organization of the teaching of this subject in accordance with their suggestions and opinions and, at the same time, for further improvement of teaching at the Chair and Department of Orthodontics of the PAM.

Cel pracy. Celem przeprowadzonego badania była ocena skuteczności lampy diodowej FotoSan® z wykorzystaniem światłouczulacza – błękitu toluidyny – w redukcji stanu zapalnego toczącego się w głębokich kieszonkach przyzębnych w przebiegu agresywnego zapalenia przyzębia.

Materiał i metody. Przedmiotem badania było 60 kieszonek przyzębnych o głębokości równej 6 mm lub większej od 6 mm u pacjentów ogólnie zdrowych, nieprzyjmujących żadnych leków, u których rozpoznano uogólnione agresywne zapalenie przyzębia. Wszyscy pacjenci byli w fazie podtrzymującej leczenia i wymagali skalingu naddziąsłowego i poddziąsłowego. Do 30 kieszonek, po przeprowadzonym profesjonalnym usunięciu złogów nazębnych, zastosowano jednokrotnie terapię fotodynamiczną lampą diodową FotoSan® z użyciem błękitu toluidyny. W grupie kontrolnej 30 kieszonek przyzębnych zastosowano jedynie usunięcie złogów. Skuteczność leczenia przeciwzapalnego przy danej kieszonce przyzębnej oceniano przed zastosowaniem terapii fotodynamicznej i miesiąc po jej zastosowaniu terapii za pomocą wybranych wskaźników i parametrów klinicznych (Pl.I wg O’Leary, wskaźnik krwawienia BOP, wskaźnik dziąsłowy GI, głębokość kieszonki, pomiar poziomu przyczepu klinicznego, PPK).

Wnioski. Osiągnięte wyniki wskazują, że jednokrotne naświetlanie kieszonek w fazie leczenia podtrzymującego u chorych z agresywnym zapaleniem przyzębia nie wywiera wpływu na różnice w stanie przyzębia między grupą badaną (fototodezynfekcja i skaling) a grupą kontrolną (wyłącznie skaling). 
 

Aim of study. The aim of the study was to evaluate the effectiveness of the FotoSan® diode lamp using a light-sensitive agent ―toluidine blue ― in the reduction of the inflammatory state in deep periodontal pockets during the course of aggressive periodontal inflammation. Materials and methods. Observations were made on 60 periodontal pockets of even depth of 6 mm or more, from generally healthy patients who were not taking any medicines and in whom generalised aggressive periodontal inflammation had been diagnosed. All of the patients were in the maintenance phase of treatment and required supra- and sub-gingival scaling. Up to 30 pockets, after professional removal of dental deposits, received one-visit photodynamic therapy with the FotoSan® diode lamp with the use of toluidine blue. In the control group of 30 periodontal pockets, only the removal of deposits was carried out. The effectiveness of anti-inflammatory treatment in a given perio pocket was evaluated before using photodynamic therapy and one month after commencing, with the aid of selected clinical indicators and parameters (Pl.I according to O’Leary, BOP bleeding index, GI gingival index, pocket depth, measurement of levels of clinical attachment, CAL). Conclusions. The obtained results indicate that one-visit exposure of pockets during the maintenance phase in those with aggressive gingival inflammation, does not have any affect on the differences of the periodontal condition between the studied group(photodisinfection and scaling) and the control (only scaling).

Najbardziej rozpowszechnioną a zarazem najbardziej destrukcyjną dla układu stomatognatycznego parafunkcją zwarciową jest bruksizm. U podstaw jego występowania leżą czynniki psychoemocjonalne. Bruksizm jest często główną przyczyną występowania dysfunkcji narządu żucia. Jest to spowodowane specyfiką mechanizmu jego powstawania oraz działania. Wszelkie wady zwarcia, nabyte bądź wrodzone, stają się czynnikiem wspomagającym, a nierzadko nasilającym bruksizm przez potęgowanie hiperfunkcji mięśni lub wywoływanie odruchów rozciągania. W leczeniu bruksizmu, kiedy nie doszło jeszcze do wyraźnych zmian w układzie stomatognatycznym, godna polecenia jest płytka podjęzykowa. Wyróżnia się jej dwa rodzaje, które różnią się grubością oraz sposobem wykonania.

W pracy opisano przypadek pacjentki B.A., lat 30, która zgłosiła do Zakładu Protetyki Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie z powodu objawów bólowych w okolicy lewego stawu skroniowo-żuchwowego o charakterze nieciągłym oraz okolicy lewego mięśnia żwacza i skroniowego. Zgłaszała wykonywanie następujących parafunkcji: zaciskanie zębów i nocne zgrzytanie zębami, nagryzanie warg i policzków. Zastosowano u niej dwa rodzaje relaksacyjnej płytki podjęzykowej: wg Włocha oraz wg Kleinrok. Na podstawie omówionego przypadku można stwierdzić, że płytka podjęzykowa wg Kleinrok jest znacznie skuteczniejsza w leczeniu bruksizmu u pacjentów ze zgryzem otwartym. Konieczne jest prowadzenie dalszych badań nad skutecznością leczniczą płytki podjęzykowej.

The most commonly occurring and at the same time the most destructive to the stomatognathic apparatus is the occlusal parafunction bruxism. Psycho-emotional factors are at its root. Bruxism is often the main reason for disfunction of the chewing apparatus. It is caused by the specific character of the mechanism of its genesis and action. All occlusal bite defects, acquired or congenital, become an additional factor and not infrequently make the bruxism worse by increasing muscle hyper-function or eliciting stretching reflexes. In the treatment of bruxism, when clear changes in the stomatognathic system have not yet appeared, the sublingual plate can be recommended. There are two types, differing in their thickness and in the method of construction. The study describes the case of a female patient B.A., thirty years of age, who presented at the Department of Dental Prosthetics, Lublin Medical University, with intermittent pain symptoms in the region of the left temporomandibular joint in the region of the left masseter and temporal muscles. She admitted to the following parafunctions: clenching of teeth and nocturnal bruxism, biting of lips and cheek. Two types of relaxation sublingual plates were used: according to Włoch and Kleinrok. It can be stated, on the basis of this case, that the Kleinrok sublingual appliance is significantly more effective in the treatment of patients with open bite. Further studies on the efficacy of the sublingual plate are required.

Proteza acetalowa, wykonana z żywicy acetalowej – materiału termoplastycznego – w określonych przypadkach klinicznych może być alternatywą protez szkieletowych. W artykule przedstawiono aspekty kliniczne i laboratoryjne wykonania uzupełnienia protetycznego z żywicy acetalowej na przykładzie protezy częściowej podpartej, którą sporządzono pacjentowi z ograniczoną ruchomością kończyny górnej.

An acetyl denture, made of acetyl resin – a thermoplastic material – in selected clinical cases may be an alternative to skeleton dentures. The article describes the clinical and laboratory aspects of constructing a denture with acetyl resin in the case of a supported partial denture that was constructed for a patient with limited movement of the arm.

W artykule przedstawiono przypadek kliniczny zastosowania osiągnięć współczesnej stomatologii estetycznej, z uwzględnieniem przede wszystkim wymogu minimalnej inwazyjności przeprowadzanych zabiegów. Zwrócono również uwagę na to, jak ważnym elementem właściwej komunikacji z pacjentem jest zaprezentowanie mu wizualizacji przyszłej pracy protetycznej, sprzyjającej pełnej satysfakcji obu zaangażowanych w leczenie stron.

The article describes a clinical case of the application of achievements of contemporary aesthetic dentistry, taking into account, above all, the demands of minimally invasive procedures. Attention is also given to such an important element as is the correct communication with the patient by giving a visualisation of the future restoration, thus leading to full satisfaction of both sides who are engaged in the treatment.

W pracy opisano metodę wypełniania rozległych ubytków za pomocą szybkiego nanoszenia kolejnych warstw płynnego kompozytu. Autorka zwraca uwagę na proste i szybkie wykonanie zabiegu, a w konsekwencji – na oszczędność czasu pracy.

The study describes a method of filling widespread fillings with the help of quick delivery of successive layers of flow type composite. The author draws attention to the fast and quick procedure used and, as a consequence, to the saving of time spent.