W pracy przedstawiono opis przypadku poprzecznego i skośnego złamania korzeni zębów siecznych przyśrodkowych szczęki u 15-letniego chłopca. Okres obserwacji obejmował 13 miesięcy.

The study describes a case of transverse and oblique fractures of central maxillary incisors in a 15-year-old boy. The observation period was 13 months.

Badanie ankietowe, w którym wzięło udział ponad 3500 respondentów z całej Polski oraz z innych krajów, miało na celu w celu wyjaśnienie głównych przyczyn dentofobii i przybliżenie metod radzenia sobie ze stresem w gabinecie stomatologicznym i poczekalni. Poruszono w nim także takie kwestie, jak to, które znieczulenia są odbierane przez pacjentów jako najbardziej bolesne i jaką postawę powinien przyjąć lekarz, aby wyzbyć się negatywnego napięcia we wzajemnej relacji z pacjentem.

The survey questionnaires which involved more than 3500 replies from the whole of Poland and from other countries, had the aim of explaining the chief causes of dentophobia and also of getting acquainted with the methods used for coping with stress in the dental office and waiting room. The study also touched on topics such as which local anaesthetics are regarded by patients as the most painful and what approach should be taken by the dentist in order to eliminate negative tension in the mutual relations between dentist and patient.

Celem badań było porównanie skuteczności dwóch metod terapeutycznych: zabiegu usunięcia złogów nazębnych (SRP) oraz zabiegu usunięcia złogów nazębnych z dodatkową terapią fotodynamiczną (SRP + PDT). Badania polegały na ocenie parametrów klinicznych (API, BOP, PPD, CAL, GR) oraz stężeń MMP-8 w płynie dziąsłowym u pacjentów z agresywnym zapaleniem przyzębia. Po SRP oraz SRP z dodatkową PDT stwierdzono istotną redukcję BOP, PPD i CAL. Dodatkowe zastosowanie PDT nie wpłynęło na poprawę parametrów klinicznych oraz stężenia MMP-8 w płynie dziąsłowym.

The aim of the study was to compare the effectiveness of two therapeutic methods: the procedure of scaling and root planning (SRP) and the procedure of scaling and root planning with additional photodynamic therapy (SRP + PDT). The study consisted of the evaluation of clinical parameters (API, BOP, PPD, CAL, GR) and MMP-8 concentrations in crevicular fluid of patients with aggressive periodontitis. After SRP and SRP with additional PDT there was found to be a significant reduction of BOP, PPD and CAL. Additional use of PDT did not influence improvement in clinical parameters and MMP-8 concentrations of crevicular fluid.

Licówki porcelanowe, choć od ich pierwszego użycia minęło wiele lat, stanowią dość rzadko stosowane rozwiązanie lecznicze umożliwiające uzyskanie wspaniałych efektów estetycznych przy minimalnej ingerencji w tkanki twarde zębów. W pracy przedstawiono doświadczenia własne przybliżające czytelnikowi to zagadnienie.

Porcelain facings, despite the many years that have passed since their first use, are a comparatively rarely used for treatment that allows for excellent aesthetic effects with minimal intervention in the hard dental tissue. The study describes the author’s own experiences that get closer to the reader.

Zastosowanie elektromiografii powierzchniowej, analizy wibracyjnej stawów oraz urządzeń do śledzenia toru żuchwy dostarczyło niedawno środowisku stomatologicznemu podstawowych narzędzi wymaganych do prawidłowego diagnozowania, a w konsekwencji leczenia różnorakich dysfunkcji mięśniowych, stawowych i zwarciowych. Fakt ten znajduje swoje potwierdzenie w przeprowadzonych badaniach naukowych, z których płynie wniosek, iż obiektywne pomiary mogą się przyczynić do polepszenia zarówno diagnostyki, jak i leczenia.

In recent times, the use of surface electromyography (SEMG), joint vibration analysis and jaw trackers, have provided dental practitioners with the essential tools they require to correctly diagnose and, hence treat, various muscular, joint and occlusal dysfunctions. This is confirmed in recent research studies, which concluded that objective measurements can enhance both diagnosis and treatment.

Autorzy pracy opisują stan elektrofizjologiczny komórki nerwu, określają próg pobudliwości (pp) miazgi oraz prezentują badania progu pobudliwości miazgi przed leczeniem i po leczeniu w przypadkach: próchnicy, stanów zapalnych miazgi i tkanek okołowierzchołkowych, jej obnażeń i zranień, amputacji miazgi, kieszonek, ropni, torbieli, a także rokowania na przyszłość.

The authors of the study describe the electrophysiological state of the nerve cell, determining the threshold for arousal of the pulp before and after treatment in the following cases: caries, inflammatory states of pulp and periapical tissues, its exposure and damage, pulp amputation, pockets, abscesses, cysts, and prognosis.

Lakowanie bruzd stanowi obecnie skuteczną formę profilaktyki próchnicy. Celem pracy były wstępne obserwacje kliniczne cech użytkowych półpłynnego materiału Flow-Art oraz laku szczelinowego firmy Arkona. Bruzdy i szczeliny zabezpieczano, stosując metodę: tradycyjną, poszerzonego lakowania oraz wypełnienia zapobiegawczego PRR (preventive resin restoration). Oceniając cechy użytkowe badanych materiałów, uwzględniano łatwość jego wprowadzania do ubytku lub bruzdy, czas pracy, przylepność do narzędzi, adaptację do ścian ubytku, opracowanie końcowe i polerowanie. Wszystkie cechy użytkowe ocenianych materiałów uzyskały pozytywne oceny.

Fissure sealing currently provides an effective form of caries prevention. The subjects of the study were the initial clinical observations of the properties of the semi-liquid material Flow-Art and the fissure sealant produced by Arkona. Fissures and pits were sealed using methods: traditional, extended sealing and PRR (preventive resin restoration). In evaluating the properties of the materials, consideration was made of the easiness of application, working time, adhesiveness to instruments, adaptation to cavity wall and final finishing and polishing. All these properties of the materials were evaluated as positive.

Obserwacji 3-letniej poddano 93 dzieci w wieku 5-6 lat. Podzielono je na grupy w zależności od intensywności próchnicy zębów mlecznych. Dla każdej z grup został opracowany algorytm profilaktyki próchnicy pierwszych zębów trzonowych stałych obejmujący: terminy badań, środki profilaktyki endogennej, głęboką fluoryzację, lakowanie bruzd, wykorzystanie żeli.

Three-year observations were carried out on 93 children aged 5-6 years. They were divided into groups depending on the level of caries in deciduous teeth. An algorithm for caries prevention of the first permanent molars was worked out for each group. This included, control examination appointments, endogenic preventive measures, deep fluoridation, fissure sealing, use of gels.

W pracy przedstawiono opis przypadku rewizji leczenia endodontycznego zęba 26, w którego kanale policzkowym dalszym tkwiły dwie złamane igły Lentulo. Po wykonaniu dostępu, pierwsze złamane narzędzie usunięto z kanału korzeniowego za pomocą igły iniekcyjnej wypełnionej cementem o podwójnym systemie wiązania. Ze względu na ryzyko perforacji, drugą igłę Lentulo usunięto z wykorzystaniem pilnika Hedströma. Następnie kanały opracowano chemo-mechanicznie i wypełniono metodą bocznej kondensacji gutaperki.

The study describes the case of repeat endodontic treatment of tooth 26 that had two fractured Lentulo needles in the distobuccal canal. After creating access, the first fractured instrument was removed from the root canal with the help of an injection needle filled with a double-curing system. Due to the risk of perforation, the second Lentulo was removed using a Hedström file. The canals were then instrumented chemically and mechanically and filled using the lateral condensation method with guttapercha.

W pracy przedstawiono postępowanie przeprowadzone podczas wieloetapowego leczenia endodontycznego zęba 36 z resorpcją wierzchołka korzenia dystalnego u 17-letniego pacjenta.

The study describes the procedure carried out during multi-stage endodontic treatment of tooth 36 with apical resorption of the distal root in a 17-year old patient.

Przykrycie bezpośrednie obnażonej miazgi wodorotlenkiem wapnia od wielu lat jest złotym standardem w jej leczeniu biologicznym. Zastosowanie w tej procedurze Ca(OH)2 zapewnia wysoki odsetek pozytywnych wyników. Wodorotlenek wapnia nie jest jednak materiałem idealnym. Słabe właściwości mechaniczne, brak ciągłości mostu zębinowego indukowanego przez ten materiał, powikłania w postaci obliteracji komory zęba i kanałów korzeniowych należą do najczęściej wymienianych wad leku. Na przestrzeni lat próbowano więc modyfikować preparat lub stosować bezpośrednio na miazgę inne związki. Żaden jednak nie mógł zastąpić w leczeniu wodorotlenku wapnia. W ostatnich latach wiele uwagi poświęca się możliwości przykrycia bezpośredniego miazgi żywiczymi systemami łączącymi oraz nowym materiałem MTA (Mineral Trioxide Aggregate).

Celem niniejszej pracy jest przegląd, na podstawie współczesnego piśmiennictwa, nowoczesnych metod przykrycia bezpośredniego miazgi i ich porównanie w aspekcie właściwości fizykochemicznych oraz biologicznych.
 

Direct covering of exposed pulp with calcium hydroxide has for many years been the gold standard in "biological" treatment. The use in this procedure of Ca(OH)2 ensures a high percentage of successful results. Calcium hydroxide is not, however, an ideal material. Poor mechanical properties, lack of continuity of dentine bridge induced by this material, complications in the form of obliteration of dental pulp cavity and root canals, belong to the most commonly mentioned defects of this material. Over the years, therefore, attempts have been made to modify the preparation or to use other compounds for direct pulp capping. However, none could replace calcium hydroxide. During recent years, much attention has been paid to direct pulp capping using bonding system resins and the new material MTA (Mineral Trioxide Aggregate). The aim of this study was to review contemporary literature as regards modern methods of direct pulp capping and their comparison regarding physiochemical and biological properties.

W pracy przedstawiono opis trzech przypadków skutecznego leczenia kanałowego przewlekłych zmian zapalnych tkanek okołowierzchołkowych. Zastosowano dwuseansową zachowawczą terapię endodotyczną z wykorzystaniem wodorotlenku wapnia jako opatrunku wewnątrzkanałowego i leczenie jednowizytowe. Opatrunek tymczasowy pozostawiono w kanale korzeniowym na czas od jednego do trzech tygodni.

The study describes three cases of effective endodontic treatment of chronic changes in the periapical tissues. Two-visit conservative endodontic treatment was employed using calcium hydroxide as a dressing inside the canal and one-visit treatment. The temporary dressing was left in the root canal over a period of one to three weeks.

Istotnym sposobem wczesnego zasiedlania jamy ustnej przez mikroorganizmy próchnicotwórcze u człowieka jest transmisja wertykalna od matki do dziecka. Głównym źródłem tych mikroorganizmów jest ślina matki. Jama ustna dzieci matek z wysoką liczebnością bakterii z grupy Streptococcs mutans w ślinie jest wcześniej zasiedlana przez te bakterie niż u dzieci, których matki cechował niski poziom tych bakterii.

Celem pracy była redukcja liczebności bakterii próchnicotwórczych u matek w celu zahamowaniu ich zasiedlania u małych dzieci. W grupie badanej u matek z wysokim poziomem bakterii z grupy Streptococcs mutans zastosowano aplikację 1% lakieru CHX na całe uzębienie. U 75,26% dzieci z grupy badanej i 21,67% z grupy kontrolnej nie stwierdzono obecności baterii próchnicotwórczych po ukończeniu 36. miesiąca życia.
 

A significant route for early colonisation in the oral cavity of cariogenic microorganisms in the human is vertical transmission from mother to child. The main source of these microorganisms is the mother's saliva. The oral cavity of children with mothers who have a high count of bacteria from the group Streptococcs mutans in the saliva, is colonised earlier than in children whose mothers have a low level of these bacteria. The aim of the study was to reduce the count of cariogenic bacteria in mothers in order to retard their colonisation in small children. In the group examined in mothers with a high count of Streptococcus mutans bacteria, an application of 1% CHX varnish was used on all of the dentition. In 75.26% of children from the group examined and 21.67% from the control, no presence of cariogenic bacteria were found after the 36th month of life.

Ziarniniak kwasochłonny jest jednoogniskową histiocytozą komórek Langerhansa (Langerhans’ cell histiocytosis – LCH) w postaci guza umiejscowionego w kościach, rzadziej w tkankach miękkich. W obrębie części twarzowej czaszki ziarniniak kwasochłonny dotyczy zarówno kości, jak i tkanek miękkich, w których zmiany najczęściej zaczynają się na dziąśle. Postać ograniczoną można leczyć chirurgicznie lub z zastosowaniem radioterapii miejscowej.

W opisanym przypadku wystąpiły problemy diagnostyczne w badaniu histopatologicznym. Podstawę diagnostyki stanowi weryfikacja histopatologiczna zmiany, która oprócz standardowego barwienia hematoksyliną i eozyną jest rozszerzona o badanie immunohistochemiczne, mikroskopię elektronową i cytometrię przepływową.
 

Eosinophilic granuloma is a unifocal histiocytosis of the Langerhans cells (Langerhans’ cell histiocytosis – LCH) in the form of a tumour in bone, more rarely in soft tissue. In the region of the facial skeleton, the eosinophilic granuloma involves both bone and soft tissue in which the changes most commonly start in the gingiva. A localized form may be treated surgically or with the use of local radiotherapy. In the case described, there were diagnostic problems in the histopathological examination. The basis of diagnosis is histopathological verification of changes, which, apart from standard staining with haematoxylin and eosin, is broadened with immunohistochemistry, electron microscopy and flow cytometry.

Autorzy pracy opisują stan elektrofizjologiczny komórki nerwu, określają próg pobudliwości (pp) miazgi oraz prezentują badania progu pobudliwości miazgi przed leczeniem i po leczeniu w przypadkach: próchnicy, stanów zapalnych miazgi i tkanek okołowierzchołkowych, jej obnażeń i zranień, amputacji miazgi, kieszonek, ropni, torbieli, a także rokowania na przyszłość.

The authors of the study describe the electrophysiological state of the nerve cell, determining the threshold for arousal of the pulp before and after treatment in the following cases: caries, inflammatory states of pulp and periapical tissues, its exposure and damage, pulp amputation, pockets, abscesses, cysts, and prognosis.

W pracy przedstawiono opis przypadku, w którym do zaplanowania leczenia implantologicznego posłużono się systemem planowania komputerowego SimPlant. W programie SimPlant, na podstawie skanów tomografii komputerowej oraz planu leczenia, wykonano szablon chirurgiczny oparty na kości, który umożliwił precyzyjne wprowadzenie czterech wszczepów zębowych Ankylos® SynCone® Concept w okolicy międzykłowej bezzębnej żuchwy (równolegle do siebie). Na tej samej wizycie pacjent otrzymał protezę całkowitą dolną z umieszczonymi w niej złotymi czapeczkami stanowiącymi wraz z łącznikami stożkowymi elementy retencyjne. Zastosowanie systemów SimPlant i SynCone znacznie zwiększyło przewidywalność wyników leczenia protetycznego, skróciło czas leczenia oraz poprawiło stabilizację protezy. Jest to oznaka wielkiego postępu, jaki się dokonuje w leczeniu implantoprotetycznym.

The study describes a case in which the SimPlant computer planning system was used to plan implant treatment. Using the SimPlant program, on the basis of computer tomography scans and treatment plan, a surgical template based on bone was made and this made it possible to accurately insert four Ankylos® SynCone® Concept dental implants in the region of the inter-canine area of the edentulous mandible (parallel to each other). During the same visit the patient received a full lower denture in which there were gold caps that formed, together with tapered connectors, the retentive elements. Use of the SimPlant i SynCone systems significantly increased the predictability of prosthetic treatment, reduced treatment time and improved denture stability. This is a sign of the great progress that is being made with implanoprosthetics.

Podczas leczenia endodontycznego istnieje konieczność stosowania różnych środków płuczących, między którymi zachodzą reakcje chemiczne, doprowadzając często do ich wzajemnej dezaktywacji. Celem pracy jest przedstawienie, na podstawie piśmiennictwa, interakcji między najczęściej stosowanymi środkami płuczącymi, wykorzystywanymi podczas leczenia kanałowego korzeni zębów.

During the course of endodontic treatment there exists the need to use various irrigation agents between which there are chemical reactions that often lead to their deactivation. The aim of the study is to present, on the basis of the literature, the interactions between the most commonly used irrigation agents that are used in root canal treatment.

Na podstawie danych zawartych w historii chorób pacjentów leczonych w ciągu ostatnich 6 latach w Klinice Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi przedstawiono przyczyny powstawania zapaleń kości części twarzowej czaszki oraz metody ich leczenia. Zapalenie kości najczęściej rozwija się w 5. i 6. dekadzie życia w obrębie żuchwy. Powstaje z przyczyn zębopochodnych, w następstwie urazów i radioterapii. Leczenie zachowawczo-chirurgiczne zapaleń kości nadal stanowi istotny problem kliniczny, jest długie i nie zawsze zakończone powodzeniem.

On the basis of data in the records of patients treated over the last 6 years at the Clinic of Cranial-Maxillofacial Surgery and Oncology, Lodz Medical University, a presentation is given of the aetiology of osteomyelitis in the facial skeleton and of the ways to treat it. Osteomyelitis most commonly develops in the 5th and 6th decades of life in the region of the mandible. Conservative-surgical treatment of osteomyelitis still forms a significant clinical problem, is long and does not always end in success.

Celem pracy była cena wpływu pasty Parodontax Fluoride na stan przyzębia, higieny jamy ustnej oraz poziom jonów fluorkowych w ślinie. Badanie przeprowadzono dwukrotnie w odstępie tygodniowym wśród 30 ochotników w wieku od 21 do 40 lat. Ocena składała się z trzech części: ankiety, badania klinicznego oraz badania laboratoryjnego. Po tygodniu stosowania pasty stwierdzono lepszy stan higieny jamy ustnej oraz znamienny wzrost stężenia jonów fluorkowych w ślinie.

The aim of the study was to evaluate the effect of Parodontax Fluoride toothpaste on the dentition, oral hygiene and the level of fluoride ions in saliva. Examinations were carried out on two occasions with a break of one week between, on 30 volunteers between the ages of 21-40 years. The evaluation consisted of three parts: questionnaire, clinical examination and laboratory tests. After one week of using the toothpaste there was found to be a better level of oral hygiene and a signifivcant rise in concentration of fluoride ions in the saliva.

Zaburzenia czynnościowe układu stomatognatycznego mają złożoną etiopatogenezę. Można wśród nich wyróżnić wiele jednostek chorobowych dotyczących nie tylko części twarzowej czaszki, ale także mózgoczaszki oraz całego organizmu człowieka. Autorzy pracy skupili się na przedstawieniu aktualnej wiedzy na temat patofizjologii powstawania parafunkcji zwarciowej, jaką jest bruksizm, a szczególnie jej podłoża psychicznego. W artykule podjęto próbę opisania związku, jaki zachodzi między chronicznym stresem a bruksizmem.

Functional disturbances of the stomatognathic system have a complex aetiopathology. It is possible to distinguish from among them many disease entities affecting not only the facial skeleton but also the cranial part of the skull and the whole human organizm. The authors concentrated on the presentation of current knowledge on the subject of the pathophysiology of the origin of occlusal pararafunction, such as is bruxism and particularly its psychic substratum. This article makes an attempt to describe the relationship between chronic stress and bruxism.