Wpływ profilaktyki fluorkowej endo- i egzogennej na rozwój próchnicy u dzieci od 5. do 10. roku życia w badaniach własnych

Izabela Markowska, Agnieszka Pastuszka

Streszczenie:

Próchnica zębów jest chorobą wieloczynnikową. Na jej rozwój ma wpływ dieta, nawyki higieniczne oraz stosowanie profilaktyki fluorkowej egzo- i endogennej. Poza wymienionymi czynnikami mogącymi wpływać na rozwój próchnicy duże znaczenie mają czynniki socjoekonomiczne. W pracy szczególną uwagę zwrócono na wpływ profilaktyki fluorkowej na rozwój próchnicy u dzieci w wieku 5-10 lat.

Hasła indeksowe: próchnica, próchnica początkowa, profilaktyka endo- i egzogenna, fluor

Abstract

Dental caries is a multifactorial disease. Its development is influenced by diet, hygiene habits, and the use of both exogenous and endogenous fluoride prevention. In addition to the mentioned factors that can affect the development of caries, socioeconomic factors also play a significant role. This paper particularly focuses on the impact of fluoride prevention on the development of caries in children aged 5-10 years.

Key words: Caries, caries initial, endo and exogenous prophylaxis, fluoride

Piśmiennictwo

1. Wójtowicz A, Malm A. Mikrobiologiczne podłoże próchnicy w aspekcie jej profilaktyki. Mikrobiologia. 2009; 65(5): 327-330.
2. Stodolak A, Fuglewicz A. Zapobieganie próchnicy zębów u dzieci i młodzieży oraz promocja zdrowia jamy ustnej – rola pracowników służby zdrowia. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu; 2014; 20(1): 76-81.
3. Szczepańska J, Lubowiedzka-Gontarek B, Pawłowska E i wsp. Czynniki ryzyka próchnicy związane z żywieniem a liczebność bakterii próchnicotwórczych w ślinie dzieci w wieku 3 lat. Dent Med Probl. 2008; 45(2): 156-164.
4. Polewaczyk J, Plichta M, Modzelewska P i wsp. Znaczenie sposobu odżywiania w zapobieganiu chorobie próchnicowej u dzieci poniżej 3. roku życia. Nowa stomatolog. 2011; 2: 56-62.
5. Załęczny P. Program zapobiegania próchnicy zębów u wrocławskich uczniów. Online: https://www.wroclaw.pl/dla-mieszkanca/program-zapobiegania-prochnicy-zebow-u-wroclawskich-uczniow [Program zapobiegania próchnicy zębów u wrocławskich uczniów ].
6. Olczak-Kowalczyk D (red.). Wiedza i zachowania zdrowotne a próchnica zębów u dzieci i młodzieży w Polsce w latach 2016-2019. Edukacja prozdrowotna. Warszawa: Ministerstwo Zdrowia; 2021. Online: https://ko.poznan.pl/wp-content/uploads/2022/04/raport-wiedza-i-zachowania-zdrowotne-a-prochnica-zebow-u-dzieci-i-mlodziezy.pdf.
7. Hale KJ. Przegląd interwencji zapobiegawczych z zakresu higieny jamy ustnej wykorzystywanych w pediatrii. Pediatria po Dyplomie. 2009; 13(5): 19-31.
8. Petersen PE, Kwan S. Evaluation of community-based oral-health promotion and oral disease prevention – WHO recommendations for improved evidence in public health practice. Community Dent Health. 2004; 21(4 Suppl): 319-329.
9. Janus S, Olczak-Kowalczyk D, Wysocka M. Rola lekarzy niestomatologów w zapobieganiu próchnicy wczesnego dzieciństwa. Nowa Pediatr. 2011; 1: 6-14.
10. Hale KJ. Przegląd interwencji zapobiegawczych z zakresu higieny jamy ustnej wykorzystywanych w pediatrii. Pediatria po Dyplomie 2009, vol. 13 nr 5
11. Domosławska-Żylińska K, Łopatek M, Krysińska-Pisarek M i wsp. Polish pregnant women’s knowledge on early childhood caries prevention and oral hygiene in children. BMC Public Health. 2024; 24(1): 70.
12. Kapil D, Saraf BG, Sheoran N i wsp. To assess the prevalence of dental caries and its association with body mass index, socioeconomic status, dietary habits, and oral hygiene among 6-12-year-old children in Faridabad. Int J Clin Pediatr Dent. 2023; 16(4): 626-632.
13. Pontigo-Loyola AP, Mendoza-Rodriguez M, de la Rosa-Santillana R i wsp. Control of dental caries in children and adolescents using fluoride: An overview of community-level fluoridation methods. Pediatr Rep. 2024; 16(2): 243-253.