The patient with neoplasm before, during and after radiotherapy. Procedures in everyday dental practice

Olga Preuss, Magda Aniko-Włodarczyk, Katarzyna Schneider, Katarzyna Grocholewicz, Grzegorz Trybek

Streszczenie

Pacjenci leczeni za pomocą radioterapii cierpią z powodu wielu powikłań lokalizujących się w jamie ustnej. W takich przypadkach opieka stomatologiczna jest szczególnie ważna dla zachowania efektów terapii przeciwnowotworowej. W pracy przedstawiono algorytm postępowania z pacjentem leczonym promieniowaniem jonizującym.

 

Hasła indeksowe: radioterapia, opieka stomatologiczna, leczenie, powikłania

 

Summary

Patients treated with radiation therapy suffer from multiple complications located in the oral cavity. In such cases dental care is particularly important for the preservation of the anticancer therapy effects. The study presents an algorithm for dealing with patient being treated with ionizing radiation.

 

Key words: radiotherapy, dental care, treatment, complications

PIŚMIENNICTWO

1. Joshi V.K.: Dental treatment planning and management for the mouth cancer patient. Oral Oncol., 2010, 46, 475-479.

2. Gliński B. i wsp.: Powikłania ze strony uzębienia po radioterapii nowotworów głowy i szyi. Onkol. Info,  2011, 8, 2-26.

3.  Wang W.C.,Chen Y.K., Li L.M.: Oral care experiences with 181 nasopharyngeal carcinoma patients receiving radiotherapy in a Taiwanese hospital. Lin Auris Nasus Larynx, 2008, 35, 230-234.

4. Sidorowicz K., Sokalski J.: Ambulatoryjne postępowanie stomatologiczne u pacjentów leczonych chemio- i radioterapią. Dent. Forum, 2007, 35, 77-80.

5. Beech N. i wsp.: Dental management of patients irradiated for head and neck cancer. Aust. Dent. J.,  2014, 59, 20-28.

6. Olczak-Kowalczyk D. i wsp.: Wybrane problemy stomatologiczne pacjentów poddanych terapii przeciwnowotworowej na podstawie klasyfikacji CTCAE v 3.0. Stomatol. Współcz., 2007, 14, 3, 30-37.

7. Oh H.K. i wsp.: Risk of osteoradionecrosis after extraction of impacted third molars in irradiated head and neck cancer patients. J. Oral Maxillofac. Surg., 2004, 62, 139-144.

8. Bruins H.H., Jolly D.E., Koole R.: Preradiation dental extraction decisions in patients with head and neck cancer. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol. Endod., 1999, 88,  406-412.

9. Janas A.: Sanacja jamy ustnej u pacjenta z rakiem języka poddanego radioterapii. Twój Przegl. Stomatol., 2007, 4, 45-46.

10.  Nowaczyk M.T.: Postępowanie z chorymi podczas radioterapii. Pozn. Stomatol.,  1997, 24, 27-30.

11. Chrcanovic B.R. i wsp.: Osteoradionecrosis of the jaws – a current overview – part 2: dental management and therapeutic options for treatment. Oral Maxillofac. Surg., 2010, 14, 81-95.

12. Walker M.P. i wsp.: Impact of radiotherapy dose on dentition breakdown in head and neck cancer patients. Pract. Radiat. Oncol., 2011,1, 142-148.

13. Huber M.A., Terezhalmy G.T.: The head and neck radiation oncology patient. Quintessence Int., 2003, 34, 693-717.

14. Epstein J.B. i wsp.: Oral complications of cancer and cancer therapy from Cancer Treatment to Survivorship. Ca Cancer J. Clin., 2012, 62, 400-422.

15.  Meurman J.H., Grönroos L:  Oral and dental health care of oral cancer patients: hyposalivation, caries and infections. Oral Oncol., 2010, 46, 464-467.

16. Kałużny J. i wsp.:Radiotherapy induced xerostomia: Mechanisms, diagnostics, prevention and treatment – evidence based up to 2013. Otolaryngol. Pol., 2014, 68, 1-14.

17. Herman J.K., Cieślik T.M.: Radioterapia nowotworów głowy i szyi. Wiad. Lek., 2008, 61, 235-238.18.  Meca L.B. i wsp.: Influence of preventive dental treatment on mutans streptococci counts in patients undergoing head and neck radiotherapy. J. Appl. Oral Sci., 2009, 17, 5-12.

19. Zheng M. i wsp.: How to improve the survival rate of implants after radiotherapy for head and naeck cancer? J. Periodontal Implant Sci., 2014,44, 2-7.

20. Tanaka T.I. i wsp. Updated clinical considerations for dental implant therapy in irradiated head and neck cancer patients. J. Prosthodont., 2013, 22, 432-438.

21. Shaw R.J., Dhanda J.: Hyperbaric oxygen in management of late radiation injury to the head and neck. Part I – treatment. Br. J. Oral Maxillofac. Surg., 2011, 49, 2 -8.

22.  Harrison J.S., Stratemann S., Redding W.: Dental implants for patients who have had radiation treatment for head and neck cancer. Care Dentist., 2003, 23, 223-229.

23. Kanatas A.N., Rogers S.N., Martin M.V.: A survey of antibiotic prescribing by maxillofacial consultants for dental extractions following radiotherapy to the oral cavity. Br. Dent. J., 2002, 192, 157-160.

24. Niall M.H. i wsp.: Management of patients at risk of osteoradionecrosis: results of survey of dentists and oral & maxillofacial surgery units in the United Kingdom, and suggestions for best practice. Br. J. Oral Maxillofac. Surg., 2010, 48, 301-304.

25. Carl W., Ikner C.: Dental extractions after radiation therapy in the head and neck area and hard tissue replacement (HTR) therapy: A preliminary study. J. Prosthet. Dent., 1998, 79, 317-322.

26. Madrid C., Abarca M., Bouferrache K.: Osteoradionecrosis: an update. Oral Oncol.,  2010, 46, 471-474.

27. Mierzwińska-Natalska E., Aniak B., Pokrowiecki R.: Implantopotetyczna rehabilitacja pacjentów po leczeniu nowotworów twarzoczaszki – przegląd piśmiennictwa. Protet. Stomatol., 2012, LXII, 4, 284-292.