Przy aranżacji gabinetu najczęściej używanym słowem jest „ergonomia”. Dlaczego jest ona tak ważna?
– Ergonomia, czyli płynność i wygoda pracy, to podstawowy wyznacznik podczas projektowania, ale można ją rozpatrywać bardzo indywidualnie i dla każdego lekarza może oznaczać coś innego – mówi Aleksandra Cyzman-Bukowska z pracowni projektowej STUDIO 180º. – Na podstawie zrealizowanych projektów wiem, że dla jednych lekarzy istotne są przestronne wnętrza, inni wolą zdecydowanie małe, kompaktowe gabinety, w których wszystko mają pod ręką. Dlatego warto, by lekarz już we wstępnych rozmowach z projektantem określił, w jakich warunkach najlepiej mu się pracuje. Chociaż swobodny podział przestrzeni lokalu, w którym urządza się gabinet, nie zawsze jest możliwy – ze względu na jego powierzchnię, układ okien czy inne warunki techniczne, to wiele ograniczeń można pokonać dzięki przemyślanemu projektowi.
Fot. Klinika Stomatologiczna Primadent w Ropczycach
Unit najważniejszy
Unit jest sercem każdego gabinetu stomatologicznego, dlatego tak ważne jest jego właściwe ustawienie i aranżacja przestrzeni wokół niego. Niedopuszczalne jest przeciskanie się pacjenta do unitu lub sadzanie go „w kącie” gabinetu; na każdym etapie powinien czuć się komfortowo, korzystając z fotela.
Właściwe rozmieszczenie unitu wpływa także na jakość i wygodę pracy stomatologa. Podczas tej pracy (wykonywanej często z asystą) lekarz musi mieć dobry dostęp do narzędzi i swobodę przemieszczania się. Niebagatelną sprawą jest również właściwe oświetlenie (o wymogach stawianych lampom zabiegowym pisaliśmy w nr 7-8/2018 MS).
Warto zwrócić uwagę, czy podczas zabiegu pacjenta i lekarza nie razi światło padające z zewnątrz (ustawienie unitu na wprost okna) i czy prywatność pacjenta jest zachowana (szczególnie ważne przy przeszklonych gabinetach).
Ze sterylizatornią czy z biurkiem?
– Ponieważ nie zawsze jest możliwość wydzielenia w budynku niezależnej sterylizatorni, dezynfekcja narzędzi często odbywa się w gabinecie. W tym wypadku należy zwrócić szczególną uwagę na podział gabinetu na właściwe strefy funkcjonalne. Forma ciągu sterylizacyjnego jest ściśle określona przez przepisy znajdujące się w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 26 czerwca 2012 r.* Właściwym rozwiązaniem będzie na pewno wydzielenie niezależnego blatu służącego wyłącznie temu zadaniu – podkreśla Aleksandra Cyzman-Bukowska.
Jeśli przestrzeń budynku jest duża i sterylizatornia znajduje się oddzielnie, można pomyśleć o wstawieniu do gabinetu biurka, przy którym pacjent uzyska informacje o przebiegu leczenia oraz inne szczegółowe zalecenia. Do gabinetów najczęściej wybiera się meble łatwe do mycia i dezynfekcji. Dominują minimalistyczne formy i bezpieczne wykończenia. Ze względu na przeważnie małe powierzchnie doskonale sprawdzają się biurka i krzesła wykonane z transparentnej plexi, takie jak meble firmy UCCOI®, popularne w placówkach medycznych. Przepuszczają światło, dodając wnętrzu blasku i optycznie je powiększając. Są produkowane na indywidualne zamówienie, dlatego stomatolog może dobrać wymiar do własnych potrzeb lub wymogów danego wnętrza.
Fot. Klinika Stomatologiczna Primadent w Ropczycach
Aranżacja przestrzeni
Kiedy wszystkie rozwiązania technologiczne są już zaplanowane, a w projekcie gabinetu uwzględniono montaż niezbędnych urządzeń, można przejść do najprzyjemniejszego etapu projektowania, czyli aranżacji wnętrz.
– Coraz częściej lekarze doceniają dobry design i chcą, by ich gabinet był nowoczesną placówką, wyróżniającą się na tle innych. Nie tylko w kontekście montowanego sprzętu i oferowanych usług, lecz także wzornictwa. Dlatego też nie boją się odważnych rozwiązań, które z pozoru mogą wydawać się trudne w realizacji.
Dobrym przykładem jest Creative-Dent w Radomiu, którego mała, bo 50-metrowa powierzchnia pozwoliła wydzielić ergonomiczny gabinet, ciekawą poczekalnię z recepcją oraz wszystkie pomieszczenia pomocnicze i techniczne. Meble gabinetu zostały utrzymane w jednolitej kolorystyce i podobnej formie jak w pozostałych pomieszczeniach kliniki. Każda przestrzeń została maksymalnie wykorzystana i nawet pozorna przeszkoda, jaką był nieforemny kształt komina wentylacyjnego, stała się atutem. Wykorzystano ją pod dodatkową zabudowę w ścianie, służącą do archiwizacji modeli.
Fot. Klinika Creative-Dent w Radomiu
Szafki, schowki, gabloty
Wszystkie meble znajdujące się we wnętrzu gabinetu powinny być wykonane z tworzyw pozwalających na szybką i bezproblemową dezynfekcję. Dobrze, gdy szafki są zawieszone na ścianach lub wyposażone w nóżki bądź kółka, ułatwiające przesuwanie i utrzymanie czystości.
– Doskonałym pomysłem, który niweluje pozorny bałagan, jaki tworzą wszelkiego rodzaju podajniki na chusteczki, rękawiczki czy mydło, jest schowanie tych wszystkich przedmiotów w szafce wiszącej nad blatem roboczym. W korpusie szafek mogą np. znajdować się otwory, z których można wyjmować potrzebne przedmioty, a ich zapas jest estetycznie schowany. Tak jest w gabinecie Creative-Dent w Radomiu – mówi Aleksandra Cyzman-Bukowska.
Oprócz zamykanych szafek, w których przechowywane są narzędzia, coraz częściej w gabinetach można spotkać także gabloty lub tablice z plexi prezentujące wyroby, które pomagają w dbaniu o higienę jamy ustnej. Dzięki temu lekarz po zabiegu może pokazać pacjentowi, jakie kosmetyki i przybory stosować. Takie gabloty powinny być przejrzyste, bezpieczne, najlepiej wykonane z bezbarwnego materiału, a dostęp do nich musi być łatwy.
Fot. Klinika NOVA ESTETICA z Warszawy
Nowoczesność a przytulność
Nie każdy lekarz dobrze się czuje w nowoczesnych i zimnych wnętrzach. Niektórzy chcą, by ich gabinet był bardziej przytulny. Materiałem „ocieplającym” wnętrza jest drewno. Współcześnie można je spotkać w różnych odsłonach: naturalnej, w formie płytek, laminatów czy wykładzin, które do złudzenia nie tylko kolorem, lecz także trójwymiarową strukturą imitują prawdziwe drewno. Zachowują przy tym odpowiednie parametry techniczne pozwalające na stosowanie w obiektach medycznych. Ciekawym przykładem jest projekt Bera-Med w Iławie dr Beaty Michalskiej – w gabinetach zastosowano płytki drewnopodobne, które umożliwiły podział przestrzeni i nadały wnętrzu przyjaznego charakteru.
Fot. Klinika Bera-Med w Iławie
– To rozwiązanie wykorzystano we wszystkich pomieszczeniach – od małego kompaktowego gabinetu, po gabinet podwójny, który można przedzielić mobilną ścianą, tworząc dwa stanowiska. W projekcie użyto dużej ilości materiałów drewnopodobnych, sprawiających, że wnętrza są przytulne i nie mają charakteru stricte medycznego – podkreśla Aleksandra Cyzman-Bukowska.
Jest wiele aspektów, którymi należy się kierować podczas projektowania nowoczesnego gabinetu. Oczywiście podstawowe znaczenie ma zgodność z przepisami. Zawsze warto jednak stawiać na unikatowe i dopasowane do placówki rozwiązania, które nie tylko będą wizualną wizytówką, lecz także ułatwią pracę i utrzymanie gabinetu w czystości oraz pozwolą na jego eksploatację latami.
Agnieszka Bijak – właścicielka firmy UCCOI® specjalizującej się w projektowaniu i produkcji mebli oraz dekoracji z plexi. Jej realizacje można spotkać w polskich i zagranicznych budynkach użyteczności publicznej (w tym m.in. klinikach, gabinetach, przychodniach, aptekach i sklepach medycznych). Firma specjalizuje się w produkcji pojedynczych mebli do wnętrz mieszkalnych, biurowych i publicznych, jak i kompleksowym wyposażaniem lokali usługowych. Więcej informacji na www.meblezplexi.pl
W artykule powołano się na: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. ws. szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą.
Projektant:
Aleksandra Cyzman-Bukowska
STUDIO 180º
ul. Polanka 7D, 61-131 Poznań
e-mail: kontakt@projektgabinetu.pl
www.projektgabinetu.pl
W artykule wykorzystano zdjęcia gabinetów:
Gabinet ortodontyczny Creative Dent dr Malwina Wasiak
Radom, ul. Żwirki i Wigury 38/lok. 4
tel. 537 541 064
e-mail: creative.dent1@gmail.com
Gabinet stomatologiczny BERA-MED dr Beata Michalska
Iława, ul. Kościuszki 3
tel. 89 648 66 18
Klinika Dentystyczna NOVA ESTETICA
Warszawa, ul. Tomcia Palucha 37
tel. 504 248 178
e-mail: kontakt@novaestetica.pl
Klinika Stomatologiczna Primadent
Ropczyce, ul. Parkowa 1/2
tel. 17 222 75 29
e-mail: ropczyce@primadent.pl
